NIEUWSBERICHT

Terug naar nieuwsoverzicht

06-12-2021

Hanneke Schipper - Duurzaamheid en de uitdagingen voor de Rijksjurist

De vereniging JuristenRijk heeft mij, als directeur Constitutionele Zaken en Wetgeving bij BZK, verzocht in deze inleiding bij de nieuwsbrief in te gaan op het jaarthema ‘Duurzaamheid en de uitdagingen voor de Rijksjurist’, waar ik natuurlijk graag aan voldoe.

Het begrip duurzaamheid wordt niet alleen in de sfeer van de fysieke leefomgeving gebruikt. Ik hoor met grote regelmaat spreken over de wens om te komen tot duurzame stelsels. Het begrip duurzaam heeft dan eigenlijk de betekenis ‘bestendig’. 

De minister van BZK is verantwoordelijk voor de ruimtelijke ordening in Nederland, en stelselverantwoordelijk voor de Omgevingswet. Daarnaast is de minister van BZK ook vakminister voor de portefeuilles wonen en bouwen.

De Nationale Omgevingsvisie bevat een ‘duurzaam perspectief voor onze leefomgeving’.  De NOVI beschrijft welke keuzen inzake toekomstig beslag op de ruimte in Nederland aan de orde zijn. De komende jaren zal bij voorbeeld een grote hoeveelheid goed bereikbare woningen in Nederland moeten worden gebouwd, wat gepaard zal gaan met de noodzakelijke weg- en railinfrastructuur. Daarnaast vergen de energietransitie, de overgang naar een circulaire economie, en de transities in landbouw en natuur ruimte. De regio krijgt hierbij een steeds grotere rol, terwijl die regio traditioneel in het huis van Thorbecke geen eigen plek heeft. Bij BZK wordt dan ook gewerkt aan de staatsrechtelijke vraag hoe we de regio goed in het bestuurlijke stelsel kunnen inpassen.

Een andere interessante juridische vraag is of stelsels als de Woningwet voldoende juridische instrumenten bevatten om de woningopgave te realiseren. De wens bestaat om te komen tot meer rijksregie en doorzettingsmacht, wat nieuwe juridische vragen oproept rond overheidsinterventie versus vrije markt.

Tenslotte wil BZK het Rijksvastgoedbedrijf meer mogelijkheden bieden om het rijksvastgoed in te zetten voor maatschappelijke opgaven als de energietransitie. Ook daar spelen de nodige nieuwe juridische vragen rond onder andere markt en overheid.

De kunst bij het beantwoorden van deze juridische vragen is om beide betekenissen van het woord duurzaam zo veel mogelijk recht te doen. Natuurlijk werken wij graag aan het duurzamer maken van Nederland door de hier beschreven transities juridisch mogelijk te maken. We doen dat tegelijkertijd graag met gebruikmaking van de duurzame juridische stelsels die ons ter beschikking staan, van de Omgevingswet tot de grondwettelijk geregelde interbestuurlijke verhoudingen. Die twee betekenissen van duurzaam samen te laten gaan, vergt een creatieve insteek die gelukkig bij BZK ruimschoots voorhanden is.

Hanneke Schipper
directeur Constitutionele Zaken en Wetgeving
ministerie van BZK

 

 

© JuristenRijk